Jaarverslag 2018

Jaarverslag en jaarrekening 2018

Algemeen

In december 2005 deelden we onze eerste pakketten uit. We groeiden jaarlijks, totdat de groei in 2016 stagneerde: het aantal pakketten dat we uitdeelden liep terug. Dat was een landelijke trend en zou ons misschien dankbaar moeten stemmen omdat minder mensen de voedselbank nodig hebben, maar dat is helaas niet waar.

Statistisch onderzoek van het Nibud (Nederlands Instituut voor Budgetonderzoek) en het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) wijst uit dat nog maar een klein percentage van de mensen die het nodig hebben ook daadwerkelijk een pakket komt halen. Door verruiming van de criteria en met medewerking van gemeenten en zorgteams probeerden we meer mensen te bereiken. Met succes: we deelden op 1 januari 130 pakketten uit en op 31 december waren dat er 180 (en 2 maanden later staat de teller al op 195)!

Medewerkers

Alle werkzaamheden zoals uitgifte, ophalen en verzamelen van voedsel, intake van nieuwe deelnemers, website onderhouden, het besturen, het onderhouden van contacten met leveranciers, sponsors en collega-voedselbanken worden uitgevoerd door een groep van ruim 75 zeer gemotiveerde vrijwilligers.

In 2018 kwam daar nog de invoering van de AVG bij. Ook daarover bogen zich een tweetal vrijwilligers. Zij brachten de processen met betrekking tot de gegevens van onze klanten en vrijwilligers in kaart en deden aanbevelingen. Veel daarvan is inmiddels ingevoerd. In 2019 hopen we dit hele proces af te ronden.

Eén keer per jaar hebben we een vrijwilligersmiddag, een middag waarop men ook zijn/haar collega’s uit andere teams kan ontmoeten.

Huisvesting

Sinds december 2006 maakten wij gebruik van het pand aan de Groenmarkt nr. 14a te Zutphen. In 2018 moesten we verhuizen omdat de eigenaar het pand ging verkopen. De gemeente Zutphen maakte deze verhuizing mogelijk door de huur voor het nieuwe pand op zich te nemen.

In maart 2018 zijn we verhuisd naar de Hermesweg nr. 17a. Een ruim pand, waar we ook andere sociale en charitatieve instellingen in Zutphen beurtelings de gelegenheid bieden om voorlichting te komen geven aan onze klanten. In dit pand kunnen ook onze transportbusjes (met koeling) binnen staan en is er voldoende ruimte voor groei van het aantal klanten. Bovendien kunnen onze klanten nu in een aparte wachtruimte wachten tot de uitgifte begint.

Bij de verhuizing hebben we heel veel hulp gehad van onze eigen vrijwilligers en van diverse bedrijven uit Zutphen en uit de regio. De Zutphense Uitdaging was hierin een meedenkende en praktische helpende hand. Hartverwarmend dat er steeds na een oproep mensen beschikbaar waren om ons te helpen.

Vele sponsors zorgden ervoor dat we onze verhuisbegroting sluitend kregen. In april hielden we open huis en konden we vol trots mensen ontvangen op ons nieuwe adres. Er was veel belangstelling.

Landelijke vereniging

We zijn aangesloten bij de Vereniging Voedselbanken Nederland, een zeer actieve vereniging die zich o.a. bezig houdt met het benaderen van grote producenten. Ook helpt ze haar leden bij nieuwe wet- en regelgeving, onderhoudt ze contacten met de landelijke pers en is de vereniging een vraagbaak voor de 180 bij haar aangesloten voedselbanken.

Via een 10-tal distributiecentra worden alle aangesloten voedselbanken ook centraal bevoorraad.

Gemeente Zutphen

We hebben sinds 2010 een intentieovereenkomst met de gemeente Zutphen. In 2017 zijn we gestart met gesprekken om een aangepast convenant op te stellen. Op 9 april 2018 hebben we dit convenant samen met de wethouder van Sociale Zaken ondertekend. Het betreft een nauwere samenwerking met de gemeente.

Voedselveiligheid

We hebben het voedselveiligheidscertificaat in 2015 gekregen. Bij de producten die onze voedselbank wekelijks ontvangt en uitgeeft, gaat het veelal om voedsel dat aan de grens van de houdbaarheidsdatum zit. Zorg en oplettendheid van onze medewerkers zijn van groot belang om de voedselveiligheid te waarborgen. Lijsten met de in te vullen temperatuur en/of schoonmaakstaten zijn niet meer weg te denken uit de voedselbank. Herhaalde onverwachte controles onder auspiciën van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit leveren ons steeds ruime voldoendes op.

We zien dat we met dit certificaat ook meer producten van de lokale supermarkten krijgen, want wij kunnen immers garanderen dat hun producten goed bewaard worden in onze koel- en vriescellen.

Uitgiftepunten

Zutphen
Op 1 januari deelden we pakketten uit aan 90 huishoudens. Op 31 december was dit aantal gestegen naar 131 huishoudens.

Lochem
De pakketten worden elke vrijdag met onze koelbus uit Zutphen naar Lochem gebracht.
Op 1 januari eelden we in Lochem pakketten uit aan 8 huishoudens. Op 31 december waren dat 24 huishoudens.

Brummen/Eerbeek
In Brummen en in Eerbeek hebben wij voor onze uitgifte onderdak gevonden bij Welzijn Brummen. In Brummen aan het Van Limburg Stirumplein en in Eerbeek in het Tjark Rikxcentrum.
Op 1 januari namen in Brummen 16 huishoudens deel. Op 31 december waren dat nog 14 huishoudens.
Op 1 januari waren er in Eerbeek 16 deelnemende huishoudens. Op 31 december waren dat er nog 11. Inmiddels proberen we via de zorgteams in Brummen en Eerbeek meer mensen te bereiken die voor een pakket in aanmerking komen.

Voedselaanbod

Voedselbank Zutphen beschikt van oudsher over twee aanvoerstromen van voedingsmiddelen te weten:

Wekelijkse aanvoer vanuit het Regionale Distributiecentrum van de Voedselbank in Deventer.
Wekelijkse aanvoer vanuit bedrijven, volkstuinen en particulieren in Zutphen en omstreken.

Sinds begin 2017 mogen supermarkten hun producten op de uiterste verkoopdatum invriezen, vervolgens mogen wij de producten dan nog 2 maanden uitgeven. Een enorme verrijking voor de voedselpakketten.

De omvang, samenstelling en kwaliteit van de voedselpakketten wisselt per week en is afhankelijk van het aanbod door bedrijven en particulieren en het seizoen. We mogen stellen dat we wekelijks een mooi gevuld pakket kunnen aanbieden en dat kunnen we blijven doen als we meer klanten krijgen. Er zijn vele hartverwarmende initiatieven om de Voedselbank te steunen met geld en goederen.

Met collega-voedselbanken uit de regio hebben we een ruil app. Zo ruilen we onderling (droge, houdbare) producten waarvan de één te veel en de ander te weinig heeft.

Een (niet uitputtend) overzicht uit de steun van de bedrijven en instanties:

Bakkerijen uit Zutphen en omgeving leveren week aan week een keur aan broden en broodjes.
De bakker in Lochem levert wekelijks het brood voor ons uitgiftepunt in Lochem.
De bakkers in Brummen en Eerbeek bezorgen brood op het uitgiftepunt.
Volkstuinders telen in de zomer extra groenten voor de Voedselbank.
Een schoonmaakbedrijf maakt onze vloer schoon.
Een aantal stichtingen en fondsen helpt ons om de Voedselbank in stand te houden.
Een aantal particulieren steunt ons maandelijks of jaarlijks met een bijdrage.
Particulieren, maar ook bedrijven schenken ons hun kerstpakketten.
Een aantal bedrijven schenkt een deel van hun bedrijfswinst in de vorm van levensmiddelen
Serviceclubs houden inzamelingen voor ons.
Kerken houden collectes.
Winkeliers stellen overblijvende voorraden beschikbaar.
In het voorjaar krijgen we van een kweker asperges.
Een serviceclub zamelt DE-waardepunten in waarvoor we koffie krijgen.
Klanten spaarden bij voor een boodschappenpakket voor onze klanten.
Scholen houden acties en zamelen voedsel in.
Bij supermarkten wordt gelegenheid geboden om statiegeldbonnen in te leveren.
Gedurende het hele jaar mogen we bij bedrijven aardappelen komen ophalen.
Een makelaar schenkt bij verkoop van een huis een bedrag de voedselbank.
Garages sponsoren onze bussen.
Een bakker uit Zutphen verkoopt brood van een dag oud, een deel van de opbrengst is voor de voedselbank.

Klantenbestand

De vraag naar voedselpakketten is sinds het begin van 2006 (toen het werk van de Voedselbank Zutphen bekendheid kreeg) snel gestegen. Na een periode van daling komt er nu weer een periode van groei. Ook per 2019 zijn de (landelijke) toelatingscriteria weer verruimd. De verruiming van de criteria lijkt zijn vruchten af te gaan werpen.

De hulp vanuit de Voedselbank Zutphen is slechts als noodhulp voor een beperkte tijd beschikbaar (max. 3 jaar met een tussentijdse toetsing voor verlenging), maar ook hier wordt regelmatig van af geweken omdat we wel zien dat er in bepaalde situaties langer hulp nodig is.

Er is een duidelijke doorstroming in het bestand. De meest klanten stromen binnen een jaar ook weer uit, maar een veel te groot aantal maakt noodgedwongen langer, tot zelfs drie jaar gebruik van de Voedselbank.

Intake

Op de uitgiftepunten verzorgen de wijkteams de eerste gesprekken. In Zutphen gebeurde dat afwisselend door een medewerker van de gemeente Zutphen (Het Plein) en een medewerker van het GGNet (Organisatie voor Geestelijke Gezondheidszorg).

Deze gesprekken worden zo nodig, of indien gewenst, herhaald. De nadruk wordt steeds gelegd op het door de klanten zelf te nemen initiatief om tot een oplossing van de problemen te komen, zodat zij niet langer een beroep hoeven te doen op de Voedselbank. Zo nodig worden zij doorverwezen naar andere hulpverlenende instanties.

Financiële situatie

Ook in financiële zin is de Voedselbank volledig afhankelijk van de inkomsten uit giften van particulieren, bedrijven en maatschappelijke hulpverleningsorganisaties. Hierbij valt te denken aan kerken, serviceclubs, particuliere stichtingen met sociale doelstellingen, enz.

Een zeer groot deel (96-98%) van onze inkomsten wordt gebruikt om de voedseluitgifte mogelijk te maken.
Ondanks het vaak ruime voedselaanbod is er soms een tekort aan lang houdbare droogwaren en kaas. Deze worden betaald uit financiële middelen die speciaal hiervoor worden gedoneerd.

Het jaar 2018 was in financiële zin een bijzonder jaar vanwege de verhuizing. Naast de normale exploitatie begroting werd er een “verhuisbegroting” opgesteld. Een bedrag tussen de € 70.000, – en € 90.000, – werd nodig geacht. Het is uitgekomen op € 80.000,-.
De details van de uitgaven en inkomsten van “het verhuisproject” zijn in een separate bijlage bij het financiële jaarverslag opgenomen.
Daarnaast is er indringend overleg geweest met de gemeente Zutphen over de mogelijkheid om de huur voor de nieuwe huisvesting voor ons te betalen. (Voor de huisvesting op de Groenmarkt 14a werd geen huur betaald). Als onderdeel van het vernieuwde convenant hebben we deze afspraak kunnen maken.

Voor de “normale” exploitatie is het resultaat in 2018 bijna € 7.000,- negatief. De liquiditeit-positie is met ca. € 33.000,- verminderd door de eigen bijdrage aan het verhuisproject en de kosten voor de borgsom. Een groot deel van de geldmiddelen ging op aan overige huisvestingskosten. Hierbij valt te denken aan de energiekosten, speciale maatregelen voor voedselveiligheid en gemeentelijke lasten. Daarnaast maakten de kosten voor transport (leasekosten en brandstof, nodig voor het ophalen van voedsel) een behoorlijk deel uit van de totale lasten.

De begroting voor 2019 laat een tekort zien van ca. € 12.000,- mede veroorzaakt door de substantieel hogere afschrijvingskosten. Dit tekort kan voor 2019 nog worden opgevangen uit eigen financiële middelen, maar de komende jaren zal hier een oplossing voor moeten worden gevonden.

Wij hopen en vertrouwen er op dat ook in 2019 het werk van de Voedselbank Zutphen weer mogelijk gemaakt wordt door een grote stroom giften.

Alle verdere financiële details kunnen gevonden worden in het financieel jaarverslag op onze website.

Zutphen, maart 2019

Het volledige Jaarrekening 2018 is hier te downloaden.